Τα Θεοφάνεια, που γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου, είναι μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανικής Εκκλησίας και συμβολίζουν τη φανέρωση της Αγίας Τριάδας στον κόσμο.
Τι γιορτάζουμε:
- Βάπτιση του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό:
Κατά τη Βάπτιση του Ιησού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, ο Θεός φανερώνεται ως Αγία Τριάδα:- Η φωνή του Θεού Πατέρα ακούγεται να λέει: «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός».
- Ο Υιός, ο Ιησούς Χριστός, βαπτίζεται.
- Το Άγιο Πνεύμα εμφανίζεται με τη μορφή περιστεριού.
- Καθαρισμός και αγιασμός των υδάτων:
Με τη Βάπτιση του Χριστού, τα ύδατα και η φύση καθαγιάζονται. Αυτό εκφράζεται στο έθιμο του Αγιασμού των υδάτων, που τελείται κατά τη διάρκεια της γιορτής.
Έθιμα και παραδόσεις των Θεοφανείων:
- Ο Μεγάλος Αγιασμός των Υδάτων: Στις εκκλησίες τελείται ο Μεγάλος Αγιασμός, και οι πιστοί λαμβάνουν αγιασμό για να καθαγιαστούν οι ψυχές και τα σπίτια τους.
- Κατάδυση του Σταυρού: Σε πολλές περιοχές, ο ιερέας ρίχνει τον σταυρό σε ποτάμια, λίμνες ή θάλασσες, και οι τολμηροί κολυμβητές βουτούν για να τον ανασύρουν. Όποιος πιάσει τον σταυρό θεωρείται ευλογημένος.
- Τέλος των “Φώτων” ή “Δωδεκαήμερου”: Τα Θεοφάνια σηματοδοτούν το τέλος της εορταστικής περιόδου που ξεκινά από τα Χριστούγεννα.
Η γιορτή είναι επίσης γνωστή και ως Φώτα, γιατί φανερώνεται η Θεότητα του Χριστού και η σωτηρία που έφερε στον κόσμο.
Κάλαντα Θεοφανείων
Σήμερα τα φώτα και ο φωτισμός,
και χαρά μεγάλη και αγιασμός.
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό,
κάθετ’ η κυρά μας, η Παναγιά.
Όργανο βαστάει, κερί κρατεί,
και τον Άη Γιάννη παρακαλεί:
“Άη Γιάννη αφέντη και βαπτιστή,
βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί,
να ανέβω επάνω στους ουρανούς,
να μαζέψω ρόδα και λίβανος”.
Να αγιάσει η εκκλησιά και ο λαός,
να αγιάσει κι εμένα ο βαπτισμός.
Σ’ αυτό το σπίτι που ήρθαμε τώρα,
πέτρα να μη ραγίσει ποτέ στη χώρα!
